Sahtekarların gölgesinde kendimize dönüş

İçsel denge ve huzur, başkalarının seslerinin gölgesinde kaybolmak yerine, kendi değerlerimizi ve kimliğimizi keşfetmekle sağlanır.

İnsan olmanın özü, çoğu zaman doğru yerde ve doğru insanlarla buluşamamaktan doğan bir çatışmaya dayanır. Ancak bu, yalnızca fiziksel bir mekânın ya da belirli insanlarla geçirilen zamanın ötesine geçer. Yanlış insanların etrafında yer aldığımız bir dünyada, içsel istikrarımızın ve dinginliğimizin kaybolması en büyük tehlike haline gelir. Kimi zaman tanıdık birinin sözleri, bir kılıç gibi ruhumuza saplanırken, kimi zaman ise onların davranışları, en derin ve ilkel korkularımızı harekete geçirir.

Felsefi düşünce, insanın içsel gücünü ve değerini, dışsal etkilerden bağımsızlaştırma arzusuyla şekillenir. Friedrich Nietzsche, “Kimseyi yargılamayın, çünkü insanlar yalnızca kendileriyle yaşayabilirler,” diyerek, insanın kendi içsel kuvvetinin, çevresel ve toplumsal faktörlerden ne denli bağımsız olması gerektiğine dikkat çeker. Fakat insan, çevresindeki bireylerin etkileşimleriyle, farkında olmadan içsel dünyasına müdahale edilebilir. Bu müdahale, ruhsal dengenin bozulmasına ve bireyin kendine yabancılaşmasına neden olabilir.

Manipülasyon, insanın zayıf noktalarına odaklanarak içsel gücünü sarsma çabasıdır. Bu bazen bilinçli ve kasıtlı, bazen de tamamen farkında olmadan gerçekleştirilen bir eylemdir. Ancak sonuçları her daim aynıdır: Bizi içsel benliğimizden uzaklaştırır, öz kimliğimizi sorgulamamıza yol açar. Jean-Paul Sartre, “Özgürlük, insanın kendi seçimleriyle var olmasıdır,” diyerek, manipülasyonun özgürlüğümüzü nasıl gasp ettiğini vurgular. Başka birinin, bizden bağımsız şekilde seçimler yapmamızı istemesi, içsel yolculuğumuzu saptırır. Gerçek özgürlük, kişinin öz kimliğini bulması, kendi değerlerini keşfetmesi ve bu değerleri tüm evrene yansıtabilmesidir. Ancak manipülasyona uğramış bir birey, bu özgürlükten mahrum kalır.

Duygusal zorbalık, yanlış kişilerin içsel gücümüzü erozyona uğratmanın en ince yollarından biridir. Bu, görünmeyen bir şiddet biçimidir. Bazen sadece bir bakış, bazen de bir tek kelimeyle insanın onuru ayaklar altına alınır, içsel dengeyi yok edici bir etki yaratılır. Küçük düşürülmek, insanın ruhunun derin yaralarına dokunabilir. Ancak unutulmamalıdır ki, bir insanın değeri, başkalarının gözündeki yansımasıyla ölçülmemelidir. Simone de Beauvoir, “Kadınlar, kendi varlıklarını başkalarının gözünden değil, kendi gözlerinden değerlendirmelidirler,” diyerek, insanın öz değerini, dışsal onay ve görüşlerden bağımsız bir biçimde fark etmesi gerektiğini ifade eder. Duygusal zorbalık, kişinin öz değerini yok eder, ancak başkalarının gözündeki küçülme, aslında içsel benliğimizde de bir küçülmeye yol açar.

Sürekli eleştirilen bir insan, kimliğini bulmakta zorlanır. İçsel kimliğimizin şekillenmesinde başkalarının fikirleri çok belirleyici olabilir. Ancak, sürekli eleştirilerle yoğrulmuş bir kişi, nihayetinde kendi içsel doğrularını bulma yolunda güçlük çeker. Sürekli yanlış olanı arayan bir insan, doğruyu bulmayı unutur. Bu, bireyin kendisini eksik hissetmesine yol açar. Albert Camus, “Hayatın anlamı, hepimizin kendi arayışımıza bağlıdır,” diyerek, bireysel anlam arayışının kaybının, kimlik kaybına yol açtığını vurgular. Birinin sürekli eleştirileri, bizi aslında ne kadar önemli olduğumuzu unutmamıza neden olabilir. Ama asıl gerçek, her insanın kendi yolunu bulma hakkına sahip olmasıdır. Eleştirilerin ötesine geçmek ve içsel huzuru keşfetmek gerekir.

Zihinsel ve duygusal sınırlar koymak, yanlış insanların etkisinden korunmanın en temel yoludur. Kendini korumak için, tüm bu etkiler karşısında farkındalıkla hareket etmek gerekir. Kişi, kendi öz benliğini ne kadar iyi tanır ve değerini ne kadar fark ederse, başkalarından gelen olumsuz etkilere karşı o kadar sağlam durabilir. Epiktetos’un “Hiçbir şey bizi sarsamaz, yalnızca içsel gücümüz ve değerimizle engellenebiliriz,” sözünü hatırlayarak, içsel gücün, başkalarına karşı savunmasız olmamanın temel aracı olduğunu kabul etmeliyiz.

Yanlış insanların bizlere zarar vermesi, aslında içsel gücümüzü keşfetme fırsatını sunar. Sahtekar birinin, küçümseyenin veya manipülatif birinin etkisinde kaybolmuş gibi hissedebilirsin. Ancak unutma, gerçek gücün kaynağı, dışarıdan gelen onaylardan değil, içsel benliğinde barındırdığın değerden gelir. “Gerçeklik, gerçekten nerede başlar? Belki de her şey içimizde şekillenir. İçsel denge ve huzur, başkalarının seslerinin gölgesinde kaybolmak yerine, kendi değerlerimizi ve kimliğimizi keşfetmekle sağlanır. Güç, dışarıdan gelen onaylara ne kadar bağımlı olduğumuzla mı ölçülür? Belki de gerçek güç, birinin bizi savunmasına değil, kendi varlığımızı savunabilme cesaretini bulmamızdır. Bu yol, çoğu zaman karanlık ve karmaşık olsa da, sonunda bizi yalnızca dış dünyaya değil, kendi iç dünyamıza da götürür. Ve belki de en önemli soru şudur: Gerçekten kendimizi bulduğumuzda, bu yolculuk bize ne gösterecek?”