İçeriçumra Eğitim Kültür Çevre ve Dayanışma Derneği olarak hazırlamış olduğumuz “Tarımın Başkentinde Çevre ve Tarımda Sürdürülebilirlik” projesi ile ilgili çalıştay 19 Şubat 2025 tarihinde Çumra’da yapılmıştır. Bu çalıştay Çumra’da bir ilktir. İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğüne 2024 yılı Mart ayı başında sunulmuş olan proje uygun görülerek protokol imzalandıktan sonra projenin uygulanmasına Ekim ayında başlanılmış ve bu güne kadar çalışmalar sürdürülmüştür.
İçeriçumra Eğitim Kültür Çevre ve Dayanışma Derneği tarafından hazırlanan bu projeye Çumra Belediyesi, Çumra Ziraat Odası, Çumra Sulama Birliği ve İçeriçumra Tarımsal Kalkınma Kooperatifi projeye destek olmuşlardır. Projenin ortakları olan Çumra Belediyesi önceki başkan Av. Recep Candan’a ve görevde olan başkan Mehmet Aydın’a, Çumra Sulama Birliği başkanı Fulya Fişekçioğlu Üstün’e, özellikle maddi desteklerinden dolayı İçeriçumra Tarımsal Kalkınma Kooperatifi başkanı Seyit Mehmet Dağ’a ve Çumra Ziraat Odası başkanı Mehmet Karadağ ve yönetimine çok teşekkür ederim.
Çumra- Çatalhöyükten dolayı “Medeniyetin Başladığı Yer” olarak bilinmesi yanında tarımın da başkentidir, modern tarımın yapılmakta olduğu ilçedir. Bu nedenle birçok tarım ürününde (Kavun, Şeker Pancarı, Havuç, Mısır vd) Çumra önemli bir merkez olmuştur. Çumra Orta Anadolu’nun Çukur ovası olarak da bilinmektedir.
Projenin uygulanmasında Çumra’nın bazı büyük mahallelerinde üreticilerle yüz yüze görüşülerek çevre ve tarımla ilgili problemlerini ve önerileri alınmıştır.
Özellikle dünyada ve ülkemizde görülmekte olan küresel ısınma ve iklim değişikliğine bağlı olarak görülen kuraklık ve diğer iklim özellikleri Çumra’mızda da görülmektedir. İlçe genelinde yağış yetersizliği ve su sıkıntısı en önemli problem olarak görülmektedir. Çumra’da tarımda kullanılan su; Beyşehir gölünden kanalla gelen su ve yeraltı kuyularından alınmakta olan sudur. Tarımsal alanlarda kullanılan göl suyu iki yıldır Çumra’ya verilememiştir. Yer altı suyu da her geçen yıl daha derinden almak zorunda kalınmaktadır.
Çumra’ya bağlı mahalle muhtarlarımızın ve sulama kooperatif başkanlarının ev sahipliğinde bazı mahallemizi ziyaret ederek üreticilerin tarım ve çevreyle ilgili görüşlerini aldıktan sonra 19 Şubat Çarşamba günü Çumra’da çalıştayımızı yaptık. Çalıştaya Selçuk Üniversitesi Öğretim Üyelerinden konu uzmanı sekiz öğretim üyesi katılmıştır, kendilerine ayrı ayrı teşekkür ederim.
Çalıştaya proje ortaklarımızın başkanları ve elemanları yanında Pankobirlik Genel Başkanı Ramazan Erkoyuncu, Tarım ve Orman Bakanlığı İlçe Müdürü Hüseyin Yasin Düğmeci, Konpader başkanı Ahmet Bestil, Konya Sürdürülebilir Çevre Derneği Başkanı Ahmet Ziya Gündüz, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı eski Konya İl Müdürü Namık Ceyhan, çok sayıda Muhtarımız, Sulama Kooperatif başkanları ve çiftçilerimize katılmış olup katılım ve katkılarından dolayı teşekkür ederim.
İçeriçumra Eğitim Kültür Çevre ve Dayanışma Derneği başkanı Sedat Dündar’ın açılış konuşmasından sonra proje ortağı başkanlarının selamlama konuşması sonrası Pankobirlik başkanı Ramazan Erkoyuncu tarımın geleceği açısından suyun tarımdaki öneminden, kurdukları su platformu ile konuya çözüm aradıklarından ve hep birlikte bu hususun da aşılması gerektiğini vurgulamıştır.
Tarımın gün geçtikçe gelişim gösterdiğini, önce insan ve hayvan gücüyle yapılan geleneksel tarım makinalı iş gücüne dönüştüğünü, küçük güce sahip olan ekipmanların yerine daha büyük güce sahip makinaların aldığı belirtilmiştir. Tarımsal üretimin seri üretimlere dönüştüğü, dronlar ve bazı algılayıcıların, bilgisayar, bilgi ve iletişim teknolojileri”, ve otomasyon sistemlerinin kullanılır hale geldiği kuraklık ve bazı gelişmelerin doğru kullanılmaması nedeniyle çevre ve tarımda sürdürülebilirliğe olumsuz etkisiyle problemler oluşmuştur.
Konuşmalar sonrası katılımcılara proje hakkında ben bilgi verdikten sonra 7 masada Öğretim Üyelerinin moderatörlüğünde çalıştay yapılmıştır.
Çalıştay sonucuna göre Çumra (Tarımın Başkentinde) çevre ve tarımda sürdürülebilirliği hususunda şunlar belirlenmiştir.
1. En önemlisi tarımda kullanılacak suyun teminidir. Konya ovasındaki su kaynakları tarı sal üretimde ihtiyaç duyulan suyu karşılamadığından Konya ovasına ve Çumra yöresine dış havzalardan su getirilmeli,
2. Mevcut suyun damlama sulama yöntemiyle ve daha bilinçli kullanılması gerektiği,
3. Su nakil kanallarında buharlaşma ve diğer kayıplar en aza indirilmeli (Örnek, üzerlerine güneş panelleri konularak değerlendirilmesi gibi),
4. KOP’da tünel ve diğer faaliyetlerin acilen tamamlanmalı,
5. Yoğun olarak yapılan tarımda toprak kaybının önlenmesi için amaç dışı kullanılmaması ve erozyonunun önlenmesi için ağaçlandırma alanlarının artırılmalı,
6. Toprak analine dayalı gübre kullanımının şart olduğu, toprak analizi desteğinin artırılması ve meslek teşekkülleri tarafından analiz yapılması ve gübre çeşit ve miktarı tavsiyesinde bulunulmalı,
7. Yeni teknolojik ürünlerin yaygınlaştırılması için devlet desteği ve uzun vadeli kredilerle üreticiye kazandırılmalı,
8. Ovada yetiştirilen Ş. Pancarının bir kısmının başka illerde ki fabrikalara gittiği, bunun önlenmeli (Ovanın suyu dışarıya gitmekte),
9. Münavebeye uyulmalı, İklime uygun daha az su tüketen alternatif ürünlerin ekilmesi (Ayçiçeği, kenevir….) ve desteklemelerin bölge bazında verilmeli,
10. Münavebe içerisinde yem bitkilerine ve baklagillere yer verilmeli,
11. Mahalli ürünler (Kavun, Sebze, Meyve vd.) desteklemeye dâhil edilmeli,
12. Mera kullanımı mera amenajman tekniğine uygun ve mera ıslahı yapılmalı,
13. Meralarda toprak- su muhafaza yapıları ve üniform otlatmayı sağlayan yapılar yapılmalı,
14. Çoban desteği yanında çoban barınağı desteği verilmeli,
15. Hayvan beslemede kaba yem kullanımı artırılmalı ve desteklenmeli,
16. Zirai konularda eğitim verilmesi ve yerinde demonstrasyonlarla gösterimi yapılmalı,
17. Ürün girdilerinin pahalılığı, satış fiyatlarının düşüklüğü ve teknoloji yatırımın geri dönüş hızının uzun olması nedeniyle ekim döneminde belirli oranda ürün avans desteği verilmeli,
18. Tarımda TARSİM sigortasının yaygınlaştırılması, ürün ve işçi güvenliği ve sigortalılığı, bu hususlarda destek verilerek güvenlik giderilmeli ve göç önlenmeli,
19. İşçi problemi yaşanmakta bu da pahalı mekanizasyonu gerektirmekte, işletme büyüklüğüne göre işçi sigorta desteği yapılmalı,
20. Çalıştırılacak işçi probleminin arttığı bu nedenle gençlere yönelik destekler artırılmalı,
21. Kırsal alanda sigorta sıkıntısı ve yeni teknolojilere geçiş sürecinin zaman alması,
22. Tarımsal üretimde kullanılan gübre ve ilaçların bilinçsiz kullanımı ürün ve toprak kirliliğine sebep olduğundan bilinçli kullanılması sağlanmalı,
23. Organik yapıdaki gübre ve herbisit kullanım desteklenerek kullanımı yaygınlaştırılmalı,
24. Çevreyi kirleten İlaç, gübre ve diğer girdi ambalajlarının mahallelere konulacak atıl toplama kovaları konulmalı,
25. İklim değişikliği ve çevre kirlenmesine karşı yapılan araştırmaların üreticilerle paylaşılmalı,
26. Arazilerin küçük ve çok parçalı olması, toplulaştırma yapılmalı,
27. Pazar engelleri, pazarda fiyat istikrarsızlığı ve ürün satış döneminde dış ülkelerden ürün getirilmesi, bu ithalat üreticiyi o dönemde mağdur etmekte, yapılmamalı,
28. Tarımsal üretimde doğal belirsizlikler, örneğin hava olayları ve Dünyanın herhangi bir yerindeki siyasi olaylar gibi zor durumlarda üreticinin belirsiz durumlarda nasıl davranacağının konu uzmanlarınca aydınlatılması,
29. Çevre bilinci oluşturulmalı,
30. Ürün girdileri ve maliyetlerinin artışı üreticiye tarımdan uzaklaştırmakta, gençler şehirlere göç etmekte tarımla uğraşan nüfus giderek yaşlanmakta, tedbirlerle önlenmeli,
31. Tarım alanlarında görülen ürün çalınmalarına karşı “Arazi Kolluk Kuvvetleri” oluşturulmalı,
32. Tarımda “Belgeli ve Sertifikalı Üretici” sistemine geçilmeli,
33. Üreticinin finansman olarak güçlendirilmesi (Birkaç banka dışında bütün bankaların cirosunun belirlenecek oranda zirai kredi verme zorunluluğu getirilmeli,
gibi ………….. çevre ve tarımın sürdürülebilirliği için benzeri birçok problem çalıştayda dile getirilmiş ve önerilerde bulunulmuştur.
Bu problemlerin en aza indirilmesi veya yaşanmaması için tarımda görülmekte olan gelişmeler doğru kullanılmalıdır, doğru kullanıldığında tarımsal üretimin verim ve kalite olarak artacağı, doğru kullanılmadığında da üretim alanlarına ve çevreye zarar vereceği bilinmelidir.
Çumra uzun süredir önemli tarım ürünlerinde verim miktarı ve kalite olarak oldukça iyi düzeyde olup bu düzeyin sürdürülmesi için mevcut ve oluşabilecek sorunlara en başta su teminine çözüm bulunması gerekmektedir.
İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğünce desteklenen Çumra Belediyesi, Çumra Sulama birliği, Çumra Ziraat Odası ve İçeriçumra Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin birlikteliğiyle yapılan bu projeyle ilgili 19 Şubat 2025 Çarşamba günü Çumra’da yaptığımız çalıştayın Çumra’mıza önemli katkı sağlayacağı ümit edilmektedir. Proje koordinatörü Prof. Dr. Mevlüt Mülayim başkanlığında hazırlanacak rapor yazılı ve görsel olarak Cumhurbaşkanımıza, Bakanlığa, Milletvekillerimize ve ilgililere ulaştırılacaktır.
Çumra’da çevre ve tarımda sürdürülebilirliğine katkı sağlayacak olan bu proje ile Çumra’lı üreticilerin sesinin duyurulmasını istedik. İnanmak başarmaktır, İnşallah proje bu sesin duyurulmasına vesile olacaktır.
Bizleri mahallelerinde misafir eden muhtar ve üreticilerimize, ziyaretlerimizde ev sahipliği yapanlara ve emeği geçen yardımcı olan arkadaşlarımıza ve diğer kurum yetkililerine projeye verdikleri desteklerinden dolayı çok teşekkür ederim. Bu birliktelik Çumra’da atılacak daha ileri adımlara başlangıç olmasını da dileriz.
Çumra’mız da çevre ve tarımın ilelebet sürdürülmesi dileklerimle hoşça kalınız