Başıboş sokak hayvanları sorunu ile ilgili yasa çalışmaları başladı. Mevcut kanunun yetersizliği ve toplum güvenliği endişeleri, ‘Sokak hayvanları uyutulacak mı?’ sorusunu gündeme taşırken, hayvanların koruması ve insanlara verdiği zararın önlenmesi adına tasarlanan bu yasa, hayvan hakları savunucuları tarafından tepki çekti. Bazı vatandaşlar ise kontrolsüz çoğalmayı önlemek ve toplum güvenliğini sağlamak amacıyla yasalaştırılması düşünülen çalışmayı olumlu şekilde değerlendirdi. ‘İnsan sağlığı ve refahı, diğer canlılardan önde tutulabilir mi’ sorusu üzerinden konuya farklı bir bakış açısı getiren Selçuk Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Emin Tekin, sokak hayvanlarının zararsız hale getirilmesi amacıyla sokaklardaki hayvanların çoğalmasına engel olunması gerektiğine dikkat çekti.
‘İNSAN HAYATININ ÖNCELİĞİ, KABUL GÖREN BİR GERÇEKTİR’
Sokak hayvanlarına yönelik hazırlıkları yapılan yeni yasayla ilgili düşüncelerini aktaran Tekin, konuya ‘diğer canlılar arasında insan önceliğinin olup olmadığı’ konusunun ele alınması gerektiğine dikkat çekti. Dünya kontrolünün insanın elinde olduğunun yadsınamaz bir gerçek olduğunun altını çizerek bu düzenin -istenilmese dahi- bu bağlamda sürdüğünü belirten Tekin, bu kapsamda insanın her zaman kendisini önceleyerek hareket ettiğini anımsattı. Bu kapsamda diğer canlılara göre insan hayatının daimî olarak önde olduğunun dünyada kabul gören bir gerçek olduğuna işaret eden Tekin, “Dünyadaki her şeyin insan için yaratıldığına inanmıyorum; bu bir evrimsel süreçtir ve dünyadaki her şey önce fiziksel, sonra kimyasal ve daha sonra da biyolojik olayların ve gelişmelerin bir sonucudur. Buna göre dünyada halen ayakta olan, yaşamını sürdüren her canlı varoluş mücadelesi vermekte ve amacı varlığını sürdürmektir. Hiçbir varlık diğeri için yaratılmış değildir. Ama insanoğlu bu biyolojik varlıklar içinde öne çıktığından, hayvanlar ve bitkiler üzerinde hakimiyet kazandığından, dünyadaki her şeyi kendi çıkarı için kullanıyor. Gerçek bu. Bu bir hak mıdır yoksa mecburiyet midir? Bana göre hak değildir, mecburiyettir. Dünyanın gerçeği o ki güçlü olan ayakta kalır ve güçlü olan yönetir.” diye konuştu.
‘HAYVANLAR, YÜZYILLARDIR İNSANLARIN FAYDASI İÇİN KULLANILDI’
Hayvanların, insan hayatını kolaylaştırması ve insanın emrinde kullanılmasının hayvanların evcilleştirilmesiyle birlikte başladığını anımsatan Tekin, “Dolayısıyla insanın evcil hayvanlar üzerinde tasarrufu olması, bir hak olmamakla birlikte, yadırganan bir şey değildir.” dedi. Tekin, hayvansal ürün kullanmayan vegan kişiler hariç, diğer insanların yüzyıllardır hayvanları kendileri için kullanmasına karşın böyle bir tartışmanın gün yüzüne çıkmasının anlamsız olduğunu belirterek, “Müslüman toplumlarda, tam da Kurban Bayramı arifesinde, kesilip tüketilecek hayvanların alınıp satıldığı bu günlerde, insan sağlığı için köpeklerin uyutulması konusunun yerli yerinde tartışılmadığını ve yanlış bir bakış açısıyla tartışıldığını düşünmekteyim. Kurban için veya değil, evcil hayvanların kesilip insan tüketimine verilmesine karşı çıkmayan bir kısım insanların, sıra köpeklere gelince karşı çıkmasını anlayamıyorum.” ifadelerini kullandı.
‘İLK OLARAK SOKAKTAKİ HAYVANLARIN ÜREMESİNE ENGEL OLUNMALI’
Fayda sağlaması amacıyla kullanılan hayvanların, insan sağlığını tehdit ettiği saldırılarda da kontrol altına alınmasının olağan bir durum olduğunu söyleyen Tekin, bu kapsamda ‘gerçekçi bir bakış açısı’ ile konuya bakılması gerektiğine dikkat çekti. Sorunun çözümü için ise sokaktaki köpeklerin barınaklara toplanılarak ilk olarak üremelerine engel olunması gerektiğine işaret eden Tekin, alınabilecek diğer önlemlerle ilgili ise şunları söyledi: “Bana göre sorunun çözümü için, öncelikle bütün sokak köpekleri barınaklara toplanmalı, genç olanlar ve saldırgan olmayanlar kısırlaştırılarak üremeleri engellenmeli. Saldırgan ve yaşlı olanlar uyutulmalıdır. Barınağa toplanan hayvanlar hiçbir şekilde tekrar sokağa bırakılmamalıdır. Sokakta yeniden köpeklerin çoğalmasının bir nedeni de sahipli olup üremeye devam eden hayvanların yavrularının sahipleri tarafından sokağa bırakılmasıdır ki bu konuda da önlem alınmalı; yani kısırlaştırma takibi veya kontrollü üremesi sağlanmalıdır. Kısacası insan sağlığını tehdit eden köpekler devlet tarafından kontrol altına alınmalıdır.” Tekin, veteriner hekimlerin görevlerinin hayvanları yaşatırken aynı zamanda koyun ve sığırlardan sağlıklı gıda üretiminin de sağlanması olduğunu söyleyerek bu kapsamda halk sağlığının da geri plana atılmaması gerektiğine vurgu yaparak köpeklerin kontrol altına alınması karşı çıkılmaması gerektiğini ifade etti.