Akören’in üniversitesi, insan fabrikası: Akviran Ortaokulu

1920’li, 1930’lu hatta 1940’lı yıllarda ilkokul mezunu olmak çok büyük bir avantajdı.

17-11

FOTO ALTI : Akviran Ortaokulu’nun çatı safasında Hüseyin Özkanoğlu fedakar usta ve ameleler.

1950’li yıllarda ortaokul, sonraki yıllarda lise ve üniversite mezunu olmak oldukça önemli idi. Ama bugün ancak herhangi bir üniversiteden değil, isim yapmış, ön plana çıkmış üniversiteden yetişmek ancak önemlidir. Akörenli,1949 yılında başlattığı gayreti ile 1957 yılında Akviran Ortaokulu’nu eğitim öğretime açması sayesinde birçok çocuğun istikbalini sağlamasını garantiye almıştı.

1-60

FOTO ALTI : 1950’li yıllar ve sonrasında Akören’in kalkınması için çaba gösteren fedakar insan Bilal Aşık.

1949 yılına kadar Türkiye’de henüz ilçelerde ortaokul yoktu. Çünkü 1928 yılında harf devrimi ile latin alfabesine geçildiği için ortaokulda öğretmenlik yapacakları henüz yetiştirebildiğimiz için 1949 yılında ilçelerde de ortaokul açılma kararı çıkmıştı.

O tarihte Akören nahiye idi ve Çumra ilçesine bağlı idi. 1949 yılında Çumra’da ortaokul açmak için bina bulunamadı. Oysa o tarihte Çumra siyasette Avukat Sedat Çumralı’nın Adalet Bakanı olması ile hayli güçlü idi. Fakat Çumra’da bina olmamasına çare ancak İçeri Çumralıların kendi özel gayretleriyle yaptırdıkları ilkokul binasını, ortaokula çevirmekten başka çare yoktu. Bakan Sedat Çumralı’nın ilgisi ile İçeri Çumra’da kanal kıyısında olan binanın bazı eksiklikleri giderildi ve 1949 yılı ile birlikte Çumra Ortaokulu olarak eğitim öğretime açıldı. Aynı tarihte henüz nahiye olan Akören’de Hüseyin Özkanoğlu’nun liderliği ile Bilal Aşık, Mehmet Altınsarı (Gastanbolulu) Muharrem Mermer (Nalbant) ve (Katip) Mustafa Doğru’nun kurduğu OKUL YAPTIRMA DERNEĞİ’nın kurulmasıyla büyük eğitim hamlesinin fitili ateşledi.

2-60

FOTO ALTI : 1950’li-1960’lı yıllarda Akören için önemli fedakarlıklarda bulunan Hasan Hüseyin Altıntaş.

İkinci eğitim hamlesine omuz veren Akörenliler’den hatırlanabilenler: Fevzi Öztürk, Hasan Hocanın Abdullah Gültekin, (Dalgacı) Hüseyin Ceylan, (Telefoncu) Ömer Çetinel, Arif Bakan, Mustafa Çamlı, Abdullah İncekara, Abdullah Tekin, Mustafa Yıldırım, (Terzi) Mehmet Akalın, (Marangoz) Mehmet Karabüber, (Hacı) Hilim Çağdaş, (Sarı) Mehmet Aydın, Sait Aydemir, Kazım Erdoğan, (Doğanacı) Nuh Acar, Akif (Çavuş) Tulukcu, Abbas Uğuz, Hilimlerin İsmail Gültekin, Seyit Embel, Bayram Kutlu, Fevzi (Çavuş) Ertaş, (Mektepli) Seyit Ali Akalın, Mustafa Çerezci, Arif Kılıçarslan…

3-54

FOTO ALTI : Akören’in Eğitim, Hastane, Spor gibi birçok konusunda önemli hizmetleri olan Hüseyin Özkanoğlu.

1950’lı yıllında Ali Rıza Ercan’ın milletvekili olması da Akören’in bu yıllardaki olumlu hamlelerine destek olduğu hepimizin malumu. Dernek kurulduğunun ertesi yıl, Akören’de eğitim için büyük bir seferberlik başlar. Onlarca Akörenli muhtelif yerlerden öküz ve at arabaları ile okulun yapılacağı yere taş, Terzioğlu köprüsü tarafından kum naklı ile harekete başlar. Hüseyin Kaleli, (Güdül Usta) Ahmet Taşkın, oğlu Haydar Taşkın, (Giyrekçi) Hasan Hüseyin Yapıcı, (Koca Kerim) Mustafa Dinç…. Gibi Akören’in tüm ustaları meccanen okul inşaatına omuz verdiler. Çalışan tüm ameleler gönüllü olarak ordalardı. Bu fedakarlıkların sonunda zemin kat bitirildi ve yetersiz olan eski okul buraya taşınarak 1953-1954 yılında Gazi Mustafa Kemal İlkokulu eğitim öğretim hayatına başladı. Böylece ilk hedefe ulaşıldı. Bu atılım devam etmeli ve ortaokul Akören’e kazandırılmalı ve çocukların gençlerin geleceği kurtarılmalıydı.

4-46

FOTO ALTI : Akviran Ortaokulu’nun yetiştirdiği iki Profesörden biri Abdullah Harmancı.

Hatta bir seferinde Konya’da ikamet eden Hacı Hilmi Çağdaş bayram ziyareti için Akören’e gelmişti. Belediye başkanı Topal Hüseyin, Hilmi Çağdaş’a: ‘’Hacım at arabası ile getirilen kum yeterli olmuyor, kamyonun ile şu işe bir el atsan…’’ sözü üzerine birkaç gün sonra Hacı Hilmi Çağdaş kamyonu ile Akören’de olunca küreğini kapan kamyona biner. Terzioğlu Köprüsü yakınından doldurularak getirilen iki kamyon kum moralleri yükseltir. 956 yılı başında çatısı kapatılan okul inşaatının kabası bitirilir. Dönemin Konya Valisi Kemal Hadimli’nin Akören’ ziyaret törenine Akörenli hayli ilgi gösterir. O yıllarda ilkokulda öğretmenlik yapan Veyis Ersöz söz alır. Ortaokulun kapı ve pencere eksikliğini dile getirir. Bu talep vali tarafından kabul görür ve çok geçmeden kapı ve pencereler de yapılır. 1949 yılında kurulan dernek 7 yıl sonunda hedefine ulaşır ve 1956-57 Eğitim ve Öğretim Yılında Akören’in ilk üniversitesi Akviran Ortaokulu eğitime başlar.

5-39

FOTO ALTI : Okul Yaptırma Derneği yöneticisi (Gastanbullu) Mehmet Altınsarı.

1914 yılında ilkokulun açılması ile eğitimde ilk hamlesini yaparak bu konuda nüfus bazında her geçen gün gelişen Akören, 43 yıl sonra önemli bir konuya, Belediye Başkanı Hüseyin Özkanoğlu’nun önderliğinde büyüklerin fedakarlığı ve öz verisi ile ikinci hamlesi yapılmış oldu. Sonraki yıllarda Yusuf Güngör ve Ali İhsan Doğru okul müdürlüğü yapmıştı. Öğretmen olarak hizmet edenler: Nusret Soydan (Sosyal Bilgiler), Sabri Ertuğrul (Matematik), Tuncay Topcu (Fen), Halil İbrahim Bayram (Matematik), Durmuş Pınarcık (Din Kültürü), Turgut (Matematik), Nebi …. (Edebiyat), Nihat Özdemir (Türkçe), Meral Kandemiroğlu (Edebiyat), Sema Şen (Matematik), Amerika Birleşik Devletleri’nden gelen Mr Captain (İngilizce)

6-44

FOTO ALTI : Gerek Akören Okul Yaptırma Derneği Gerekse Katip olarak Akviran Ortaokulu’nda önemli hizmetlerde bulunan Mustafa Doğru.

            Okul Müdürü Elazığlı İbrahim Uckunkaya kapasiteli ve vefakar bir yönetici yanında, öğretmen eksiğini Akörenli İlkokul öğretmenlerimiz Veyis Ersöz, Perihan Gültekin ve Mustafa Eruyur’un bu konudaki hizmetleri unutulmaz. Özellikle ilk yıl yaşı 3-5 yıl büyük olanlar da ortaokulun açılmasını fırsat bilerek Akviran Ortaokulu’nun ilk öğrencileri arasında yer almıştı. Akviran Ortaokulu’na özellikle Akörenli ve o yıllarda Akören’e bağlı Kayasui Süleymaniye, Orhaniye, Çatören, Karahüyük, Çukurçimen, Çomaklar, Alan, Sadıklar, Yeşiltekke dışında Hatunsaray, Detse (Yeşildere), Givrat (Kayadibi), Dutlu, Apa ve Alıssa (Yeni Mescit)’dan bile öğrenciler kayıt olmaları o yıllarda şehirlerin dışında bazı ilçelerde ortaokulun zor şartlarda açılmalarına rağmen, henüz nahiye olan Akören’de ortaokulun açılmasının nedenli önemli bir hizmet olduğu anlaşılmış olur. Akören’e 4 km mesafede olan Orhaniyeli öğrenciler okullarına yaz kış yürüyerek gidip gelirken, Akören dışından kaydolan öğrenciler ise Akören’de bekar evlerinde, birkaç tanesi ise yakınlarının yanında kalarak eğitimlerine sürdürülmüşlerdi. Örneğin 2000’li yıllarda RTÜK üyesi olan Kayasulu Mehmet Dadak, Akören’de eğitimini sürdürürken Hüseyin Özkanoğlu’nun evinde kalmıştı.

7-41

FOTO ALTI : Akören Okul Yaptırma Derneği’nin fedakarlarından (Nalbant) Muharrem Mermer.

Akören dışından gelerek, Akören’de bekar evlerinde kalan ortaokulu öğrencilerine Akörenlilerin sıcak ilgisi takdire şayandı. 1957-1965 yılları arasında Akviran Ortaokulu’na kaydolan öğrencilerin içinden 30 kadar yıldızın çıktığı görülmekte. İşte ortaokul şapkası giyerek Akviran Ortaokulu’ndan mezun olduktan sonra eğitimde her geçen gün kendini geliştirerek önemli görevlere gelen öğrenciler: Saffet Sert (Devlet Bakanı),Abdurrahman Yalçın (Etibank Genel Müdürü), Profesör Abdurrahman Kutlu ( Selçuk Üniversitesi 2 Dönem Rektörü), Profesör Abdullah Harmancı, Muzaffer Ünal (DSİ Genel Saymanı), Dr. Mustafa Akın (Konya Sağlık İl Müdürü), Dr. Ali Kutlu (Eskişehir Şeker Fabrikaları Fabrika Müdürü), Halil Gençtürk (Konya Vakıflar Bölge Müdürü), Mustafa Yalçın (Diyanet İşleri Birim Müdürü), Zülkarneyn Tulukcu (Ilgın Şeker Fabrikas ıMüdürü), Süleyman Gültaş (Almanya’da Makine Mühendisi), Abdurrahman Özdil (Karaman Telekom Baş Müdürü), Mustafa Ceylan (Müfettiş), A. İhsan Turcan (İl Milli Eğitim Müdürü),

12-36

FOTO ALTI : Akviran Ortaokulu’ndan yetişen Etibank Genel Müdürü Abdurrahman Yalçın.

Cafer Gündüz (İş insanı), Mustafa İncekara (Köy Hizmetleri Şube Müdürü), A.İhsan Özselek (Mali Müşavir), Hasan Yılmaz (Orhaniye TCK Şube Şefi), Ali Karabayır (Makine Mühendisi), Yılmaz Soydemir (Mühendis), Mehmet Kılıçarslan (Krom Magnezit Fabrikası Mühendisi), Necati Çivlik (Karahüyük Mühendisi), Ziya Kol (Mühendis),

13-29

FOTO ALTI : Günde 4 km. Orhaniye’den gelip giderek Akviran Ortaokulu’nda eğitim gören ve Özal Hükümeti döneminde Devlet Bakanlığı yapan Saffet Sert

Behçet Kemal Turcan (Banka Müdürü), Numan Akcan (Mühendis), H.İbrahim Sezgin (Mali Müşavir), Ahmet Ertuğ (Makine Mühendisi), Abdurrahman Aydemir (SÜ Genel Sekreteri), Ali Tosun (Kayasu Belediye Başkanı), Mehmet Dadak (Avukat, RTÜK Üyesi), Mustafa Koç (Alan, Müfettiş), Mustafa Yetiş (Şube Müdürü) Akviran Ortaokulu’nda mezun olan Akörenli gençlerden birçok öğretmen, memur yetiştiği görülürken, 1957-1965 yıllarında okula kaydolanlardan 20’nin üzerinde astsubay yetiştirdiğimiz görülmekte.

14-32

FOTO ALTI : Sağlık Müdürü Orhaniyeli Dr. Mustafa Akın hanımı ile mübarek topraklarda.

İşte bu dönemde yetişen Akörenli Astsubaylar: Lütfü Uysal, Ahmet Harmankaya, M.Ali Yalçın, Abdülhamit Türkoğlu, Ali Aşık, Mustafa Akceylan, Hamdi Özgüner, A. Osman Öztürkmen, Mustafa Demiroğlu, İ. Hakkı Cartlak, H. Ali Aktamas, Seyit Ali Ceylan, Mustafa Karakaş, M.Ali Yiğit, A. Osman Özyavuz, Osman Gülcan, Hüseyin Karaaslan, Yahya Özdil, Ahmet Karakoca, Nasuh Ergül (Kayasu), Muttalip Tufan, Vehbi Karakemik, Abdurrahman Geymen, Üzeyir Özarslan, Ahmet Ünal, Osman Taşbaş, Adnan Harmankaya, Fuat Çetinel…

8-37

FOTO ALTI : Akviran Ortaokulu’ndan yetişen Banka Müdürü Behcet Kemal Turcan.

Gazi Mustafa Kemal İlkokulu sonrası Akviran Ortaokulu’nda eğitimini sürdürürken Abdurrahman Kutlu, Ahmet Yalçın, Zulkarneyn Tulukcu, Ahmet Naci Ertaş gibi başarılı olup başka okullara geçiş yapan Akörenli büyüklerimizin de eksik olmadığı görülmekte.

15-20

FOTO ALTI : Akviran Ortaokulu’ndan yetişen Prof. Abdurrahman Kutlu, Kızları Gökçe ve Gözde, Prof. Ali Doğramacı, Anne Dt. Ruşen Kutlu, Gökçe Kutlu’nun Bilkent Üniversitesi yüksek lisans töreninde.

Nitekim ortaokul eğitimlerine Akviran Ortaokulu’nda başlayan Abdurrahman Kutlu, Zulkarneyn Tulukcu ve Ahmet Naci Ertaş parasız yatılı imtihanını kazanarak eğitimlerini Niğde’de sürdürmüşlerdi.

16-18

FOTO ALTI : Akviran Ortaokulu’ndan yetişen İller Bankası Bölge Müdürü Adem Kılıçarslan’ı Kaymakam Faruk Bekarlar Başkanlığında Akörenli hemşehrileri ziyarette.

Emekli Albay Ahmet Yalçın ise ortaokul 1. ve 2. sınıfı Akören’de okuduktan sonra İstanbul Selimiye Askeri Ortaokul imtihanını kazanarak istikbalinin önü açılmıştı. Dolayısıyla Akviran Ortaokulu olmasaydı Kutlu, Yalçın, Tulukcu ve Ertaş gibi birçok isim buralara gelebilir miydi?

9-34

FOTO ALTI : Akviran Ortaokulu’nda eğitim gören Eskişehir Şeker Fabrikaları Fabrika Müdürü Durmuş Ali Kutlu.

Tüm bu isimler ilk kuşaklarda yetişen yıldızlar. Sonraki yıllarda da Rüstem Kılıçarslan (Niğde Köy Hizmetleri İl Müdürü), Süleyman Kutlu (Şekerbank Baş Müfettiş), Şükrü Dursun (Profesör), Mehmet Tekkeş (Kayasu Belediye Başkanı), Adem Kılıçarslan (İller Bankası Bölge Müdürü), S. Ali Karatomas (Hukukçu), Adem Tulukcu (Avukat), Arif Gülcan (Albay), Mustafa Çoban (Doçent, Konya Müftü Yardımcısı), Mustafa Öztürk (İlçe Müftüsü), Ali Abay (İlçe Müftüsü), Tahir Dinç (Akören Belediye Başkanı) gibi birçok başarılı Akörenli görülmekte.

10-33

FOTO ALTI : Albay Ahmet Yalçın Akviran Ortaokulu’nda 1. ve 2. Sınıfı okumuştu.

1914 yılında Akviran İlkokulu’nun açılması ile eğitimde ilk hamlesini yapan, 1956-57 Eğitim Öğretim Yılı’nda da Akviran Ortaokulu’nun eğitime başlaması ile ikinci hamlesini yapan Akörenli böylece onlarca kuşak gençliğinin istikbalini kurtarmış oldu.  1956-57 Eğitim Öğretim Yılı’nda açılan Akviran Ortaokulu’nun yapılmasına vesile olan, gayret eden, emek sarf eden başta Hüseyin Özkanoğlu olmak üzere hepsi de toprak olan büyüklerimizi yad edip onlara rahmet okumalıyız.

11-34

FOTO ALTI : Kamyonu ile Konya’dan gelerek Akviran Ortaokulu için ihtiyaç kumu Terzioğlu Köprüsü yanından nakleden (Hacı) Hilim Çağdaş.

18-8

FOTO ALTI : Akviran Ortaokulu ilk öğrencileri; Öğretmenleri Perihan Gültekin ile 1956-1957 Öğretim Yılı.

19-4

FOTO ALTI : Akviran Okul binası ve Hastane inşaatının yapımında Hayrına çok çalışan Yapı Ustası (Giyrekçi) Hasan Hüseyin Yapıcı Torun Ahmet Yapıcı Oğul İbrahim Yapıcı.

19-4

'Meram'dan Büyük Sanayi Hamlesi' 'Meram'dan Büyük Sanayi Hamlesi'

FOTO ALTI : 1957 Akviran Ortaokulu ve İlkokul öğretmenleri birarada: Ayaktakiler: Veyis Ersöz, Başöğretmen Mustafa Çetin, Mustafa Eruyar, Ortaokul Müdürü İbrahim Uçkunkaya, Hüseyin Eruyar, Mustafa Taşbaş, Ali İhsan Buğdaycı. Oturanlar: Ortaokul öğretmenleri Meral Kandemiroğlu (Edebiyat) Perihan Gültekin (Edebiyat), Sema Şen (Matematik)

21-8

FOTO ALTI : Akviran Ortaokulu’ndan yetişerek Astsubay olan Akörenliler Ayaktakiler Ali Aşık, Mustafa Akceylan, Oturanlar: M. Ali. Yalçın, Lütfü Uysal ve Hamit Türkoğlu.

22-7

FOTO ALTI : Akören’in cefakar ustalarından (Güdül) Ahmet Taşkın Ailesi ile.

MUZAFFER TULUKCU

Editör: Birkan Bakay