Ostim Teknik Üniversitesi ve Uluslararası Ekonomik ve Sosyal Araştırma Enstitüsü (IKSAD INSTITUTE) tarafından 20-22 Mayıs 2024 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen “Uluslararası Multididispliner Çevre ve Kenevir Kongresi”ne katıldım. Kongre; dünyanın farklı noktalarında kenevir çalışması yapan bilim insanları ve akademisyenleri bir araya getirerek araştırma bulgularını paylaşmalarına imkân sağlamak ve özellikle endüstriyel keneviri dünyaya tanıtmak, Türkiye ve dünyadaki kenevirin mevcut kaynak ve kullanım durumu, potansiyelleri ve sürdürülebilir kalkınmaları için ele alınması gereken sorun ve konuların daha iyi anlaşılmasını sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. Ankara’da yapılan bu Kongreye Karatay Anadolu Tüketim Kooperatifi Başkanı Ahmet Bestil ve Altınekin Anadolu Tüketim Kooperatifi Başkanı Fehmi Koçak ve danışmanları Ziraat Mühendisi Hale hanımla birlikte katıldık.
Kongrede ilk gün, Anadolu’da Kenevir ve Günümüz Türkiye’sinde Kenevir Algısı”, “Türkiye’de Kenevir Tarımı, Toprak ve Çevre”, Endüstride Kenevir: “Biyokütlenin Sürdürülebilir Malzeme Çeşitliliği ile Ekonomiye Kazandırılması”, Endüstride Kenevir: Sağlık, Kozmetik ve Gıda Endüstrisi” ve “Kenevirin Mucizesi: Kannabinoidler” konularında önemli bilgiler verilmiştir.
Kenevirle ilgili yetiştirici ve sanayicilerin bir arada olduklarını ve ülke olarak önemli mesafe alındığını gördük. Kongrede daha sonraki günlerde yüzyüze ve online değişik ülkelerden araştırıcların konu ile ilgili araştırmaları sunulmuştur. Kongre amacına ulaşmış ve fevkalade başarılı geçmiştir. Kenevir sanayisi ile ilgilenen şirketler kongre salon girişinde giyecekten, içeçeğe kenevir ürünlerini sergilemişlerdir.
Kenevir işleyen tesis sahipleri ve şirket yetkilileriyle özellikle kooperatif başkanlarımız görüşmeler yapmış ve onları Konya’da da tesis kurmaları için Konya’ya davet etmişlerdir.
Dünyada 7.000.000 dekar alanda ve Avrupa’da 3.500.000 dekar alanda kenevir ekimi yapılmaktadır. Birçok üründe kullanılan kenevir yetiştirciliği ciddi bir sanayi işidir. Ancak bu kenevir sanayinin kuruluşuna yatırım yapıldığında önemli bir ekonomik ve çevre ekosistem getirisi olacaktır. Kongre süresince bazı firmalar aşağıda resmi verilen bazı ürünlerini sergilemişlerdir. Bu konuda kenevir ile ilgili firmaların Web sitelerini ziyaret ederek daha fazla ürünleri görebilirsiniz.
Kenvirden yapılan İçecekler (Çaylar ve Yağ)
Kenevirden Yapılmış Çok Sayıda Çeşitli Ürün
Kenevirden Yapılmış Giyecekler
Konya yetiştirme konusunda sıkıntı yaşamayacağını daha önce yaptığımız Ar- Ge çalışmalarına dayanarak söylüyorum. Ancak yetiştirilen kenevirin değerlendirilmesi hususunda henüz hiç bir tesisimiz yok, elbette ürün olacak ki tesis de olsun. Ancak kenevirin münavebede yer alması ve yaygınlaşması için değerlendirecek tesis çok önemlidir. Halen ekilmekte olan buğday, şekerpancarı, mısır, ayçiçeği, çekirdek kabak ve diğer ürünlerin yöremizde değerlendirileceği tesislerin olması, satışında tereddüt olmaması ve problem yaşanmamasıdır. Kenevire de aynı durum oluşursa o zaman önemi daha da artacaktır.
Bir şeyi kontrol edemiyor veya kontrol etmekte zorlanıyorsanız yasaklarsınız sözünde olduğu gibi dünyada Kenevirde böyle bir yasaklanmış bir bitkidir. Konya’da da 2024 yılı Mart ayında kenevirin kontrollü ekimine müsaade edilmiştir. Dünyada çevre kirliliğinin ve açlığın her yıl arttığı bir dönemde alternatif ürün kaynakları araştırmaları devam etmekte olduğundan kenevir yetiştiriciliğine de ayrı bir önem verilmelidir.
Türkiye’de tescil edilmiş Narlı ve Vezir adında iki çeşit vardır. Edinilen bilgiye göre kenevir ekiminde tohumluk probleminin halli için bu yıl Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Narlı’dan 3.500 da ve Vezir’den 1.500 da alanda tohumluk üretimi için ekim yapmıştır. Ayrıca bazı özel firmalarda tohum yetiştirmektedirler. İlgililerin Ankara’da forum süresince görüşmeleri kısa sürede yatırıma dönüşerek ekim alanları artırılmalıdır.
Konya’da kenevir yetiştiriciliğine bu yıl verilen izinle önemli olan bir safha geçilmiştir. Değerlendirmek, sanayisi yetiştirmek kadar hatta daha da önemlidir. 25.000 üründe kenevirin kullanıldığı bilinmektedir. Ancak bu gün Çumra’da kenevir eken çiftçilerimiz bunu nasıl değerlendirecek, önemli olan bu sorunun cevabını bilmesi ve ürüne sahiplenmesidir. Kenevirden beklentisi olanların bir hayal kırıklığına uğramaması için keneviri farklı amaçlarla değerlendirecek yatırımlara kenevirle ilgili Konya’da kurulmuş olan kooperatiflerin bir güç birliği oluşturmalıdırlar. Bu güç birliği belirlenen kullanım alanında hemen yatırıma başlamalıdır. Ankara’da kooperatif başkanlarının yaptığı görüşmelerden olumlu sonuç alınması için birlikte gayret sarf edilmelidir.
Yatırımın yapılması için ilk ekimin seçildiği Çumra’da organize sanayi bölgesi uygundur. Dünya ekonomisinde 2024 yılında 4 milyar dolar olan kenevir piyasasının 2030 yılında 17 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Bu hızlı gelişme içerisinden bölgemizde gerekli yatırımları yaparak ülke ve bölge olarak bu pastadan yeterli payı almalıdır.
İklimde görülen değişiklerle birlikte her geçen gün tarımda riskler artmakta olduğundan yeni risklere karşı gerekli tedbirler alınarak kenevire de ektim alan olmadı riskiyle karşılaşılmamalıdır. Su problemi Konya Ovası için önemlidir. Az su tüketen ve 3- 5 ay gibi kısa yetişme süresine sahip olan “Kenevir” bitkisinde de beklenenler gerçekleştirildiği takdirde çiftçimize katma değer sağlayan ekebileceği alternatif yeni bir bitki olacaktır.
Beklentilerin gerçekleşmesi dileklerimle Hoşça kalınız.