Konya’da kenevir ekimi müsaadesi Tarım ve Orman Bakanlığınca Mart ayında verildikten sonra kenevir ekimi yıllar sonra tekrar Konya topraklarına ekilmiş oldu. İçeriçumra’da kurulan Çumra Anadolu Tüketim Kooperatifi Başkanı Mahmut Şenyüz ve yönetim kurulu üyelerinin büyük gayretleriyle Konya ili içinde kenevir ekim müsaadesi çıkmış ve 8 Nisan 2024 tarihinde çok sayıda bürokrat ve çiftçi katılımıyla Çumra Anadolu Tüketim Kooperatifi yönetim kurulu üyesi Mustafa Özaydın’ın arazisinde 20 dekar alanda ilk kenevir ekimi yapılmıştır.
İçeriçumra kenevir ekimini bilen bir yerleşim yeridir. Bazı olaylar tarihten silinmese de hafızalardan silinir, kenevir öyle olmamıştır. Köylü keneviri bilmekte bazen bilerek, bazen de bilmeden alışkanlık gereği az da olsa ekmiştir. Kötü kullanım amacıyla ekenler olabilir ancak vatandaş bu bitkiyi daha çok çerezlik olarak ekmekteydi. 1944 yılında ülkemizde ekimi yasaklanan bu bitki bahçelerde, bostan kenarlarında ve pancar içlerinde çerezlik olarak ekilmiştir. 1970’li yıllarda Pancar Ekicileri Kooperatifi yetkilileri yevmiyeli kişilerle pancar tarlalarında ekilmiş olan ayçiçeği ve kenevirleri pancara gölge yapmasın ve gelişmesine engel olmasın diye kestirirlerdi. Lise ve üniversite öğrencisi iken bende bu işte çalışmıştım. Daha sonraları denetimlerin sıklaştırılması ve vatandaşın bilinçlendirilmesi ile bu amaçla yapılan ekimler de tamamen durdurulmuştur. Çünkü ekenler ceza alma ile karşılaşmışlardır. Ekimi özel izne tabi olan bu bitkiyi izinsiz ekmek cezai yaptırımı gerektirmektedir.
Sınırlı Sorumlu Çumra Anadolu ve Üretim Pazarlama Kooperatif Başkanı Mahmut Şenyüz’ün İçeriçumra’da hazırlamış olduğu kenevir ekim programına Çumra Belediye Başkanımız Mehmet Aydın, Konya Tarım ve Orman İl Müdürümüz Duran Seçen, Kenevirle ilgili diğer ilçelerimizde kurulmuş olan “Anadolu Üretim ve Pazarlama Kooperatifleri” Başkanları ve çok sayıda Çumralı çiftçi katılmıştır. Bu ekim programında Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesinden Prof. Dr. Fikret Akınerdem’in yönetiminde üç farklı kenevir tohumunun bir Ar-Ge çalışması olarak toprakla buluşturulmuştur.
Değerli okuyucular kenevir Konya topraklarında yetiştirilebilen bir bitkidir. Ben Konya Gıda Tarım Üniversitesi (Torku’nun üniversitesi) Rektör Danışmanı olarak görev yaptığım 2018- 2022 yılları arasında Tarım Bakanlığından almış olduğumuz özel izinle beş ayrı lokasyonda iki yıl yaptığımız araştırmada kenevirle ilgili ekimler yapılmış ve gerekli araştırma bilgilerini belirlemiştik. Burada üniversiteden ayrılmış olduğum için sonuç bilgilerini veremiyorum. Altınekin, Beyşehir, Çumra, Konya Merkez ve Seydişehir’de yapılan bu çalışmaların sonuçları kenevir için ümit verici olduğundan Konya‘da bu bitkinin ekimine müsaade edilmesi gerektiğini raporlarımda belirtmiştim. Ayrıca kenevir ile ilgili gazete yazılarımda kenevirin faydalarını hep yazmıştım.
Kenevirle ilgili müsaadeli ekim izni Konya için nihayet çıktı, emeği geçen herkese teşekkür ederim.
Önemli olan bir safha geçilmiş oldu, ancak bundan sonrası daha da önemlidir. 25.000 üründe kenevirin kullanıldığı literatürlerde belirtilmektedir. Ancak bu gün Çumra’da kenevir eken çiftçilerimiz bunu nasıl değerlendirecek, önemli olan bu sorunun cevabını bilmesidir. Bu soruya cevap keneviri farklı değerlendirecek işletmelerin acilen kuruluyor veya kurulmaktadır olmasıdır. Aksi takdirde kenevirden beklenenler bir hayal kırıklığına sebep olursa mecbur etseniz de çiftçimize ektiremezsiniz. Bu sonuçla karşılaşmamak için keneviri farklı amaçlarla değerlendirecek yatırımlar bir an önce yapılmalıdır.
Umarım ki gerçekleşir. Nasıl gerçekleşmesi konusunda da bir öneri de bulunmak istiyorum; bu amaçla kurulmuş olan kooperatifler (7- 8 adet) bir güç birliği oluşturmalı, hangi kullanım alanı belirlenirse o alanda hemen yatırıma geçmelidirler. Yatırımın yapılması için ilk ekimin seçildiği Çumra’da organize sanayi bölgesi her geçen gün gelişmekte olduğundan burada yetkililer tarafından oluşturulacak bu güç birliğine gerekli yer tahsisleri yapılarak kenevir işleme tesisine veya tesislerine başlanılması uygun olacaktır.
İklimde görülen değişiklerle birlikte her geçen gün tarımda riskler artmakta olduğundan yeni risklere karşı gerekli tedbirler alınarak risklerle karşılaşma azaltılmalıdır. Su problemi Konya Ovası için önemlidir. Az su tüketen ve kısa yetişme süresine sahip olan “Kenevir” bitkisinde de beklenenler gerçekleştirilirse çiftçimizin katma değer elde etmek üzere alternatif olarak ekebileceği yeni bir bitki olacaktır. Hayırlı olsun, İnşallah beklenenler gerçekleşir.